13. AYURVEDA: DE INDIASE GENEESKUNST
door drs. Roeland de Looff copyright roeland@dirah.nl
Ayurveda is het systeem van Indiase natuurgeneeswijze, dat gedurende vele duizenden jaren in India gepraktiseerd wordt. Ruim voor het begin van onze jaartelling waren er in India universiteiten met tienduizenden studenten, waar o.a. de leer van ayurveda werd onderwezen.
Ayurveda is evenals Vedische astrologie uit de Vedische traditie afkomstig. In de Veda's (de heilige geschriften van de Hindoe religie) vinden we beschrijvingen van de methodiek van zowel Vedische astrologie als ayurvedische geneeskunst.
Het hoeft dan ook niemand te verbazen, dat er een relatie is tussen beiden.
De ayurveda gaat uit van drie constituties, de drie dosha's. Deze drie dosha's zijn vata, pitta, en kapha.
Vata correspondeert met lucht, pitta met vuur en kapha met water en aarde. De astrologische tekens kunnen als volgt onderverdeeld worden:
> Onder vata vallen Tweelingen, Maagd, Weegschaal, Steenbok en Waterman. Dat het teken Maagd in dit rijtje genoemd wordt, komt omdat Mercurius in de Vedische astrologie een luchtplaneet is en heerser is over Maagd. Steenbok wordt hier genoemd omdat het een Saturnus teken is en Saturnus een vata planeet is.
> Onder pitta vallen Ram, Leeuw, Boogschutter en Schorpioen. Dat Schorpioen pitta is, vindt zijn verklaring in het feit, dat de klassiek heerser van Schorpioen de vuurplaneet Mars is. In de Vedische astrologie werkt men niet met Uranus, Neptunus en Pluto. Mars wordt op die manier de heerser van Schorpioen.
> Onder kapha vallen Stier, Kreeft en Vissen. Dit zijn de aarde- en watertekens die niet onder pitta of vata vallen.
Voor het bepalen van de constitutie van een bepaald persoon bestaan verschillende methoden, zoals de polsdiagnose, een urinetest, gelaatkunde en de algemene indruk, die iemand maakt.
ENKELE OPVALLENDE EIGENSCHAPPEN VAN DE DOSHA’S
13.2 ASTROLOGISCHE VASTSTELLING VAN DE DRIE DOSHA'S
De astrologie kan echter ook een rol vervullen bij de vaststelling van de constitutie (dosha).
Uiteraard moet men om dit te doen geen Westerse horoscoop gebruiken, maar een Vedische horoscoop. Er zijn astrologen, die op basis van een Westerse horoscoop de dosha bepalen. Dat is fout, omdat zowel de ayurveda als de Vedische astrologie afkomstig zijn uit dezelfde Vedische traditie. Deze traditie vorm een eenheid. De verschillende methoden afkomstig uit die traditie vullen elkaar aan en zijn op elkaar afgestemd.
Al met al is dit een vrij gecompliceerde analyse, die zelden een eenduidig antwoord oplevert. Dat is geen ramp, want de meeste mensen zijn mengtypes. Zo hebben we bijv. vata-kapha types, pitta-kapha types e.d.
TABEL 19: ASTROLOGISCHE FACTOREN EN DOSHA'S
VATA
element: lucht
tekens: Tweelingen, Maagd, Weegschaal, Waterman, Steenbok
planeten: Mercurius, Saturnus, Venus (secundair), Rahu
KAPHA
elementen: aarde en water.
tekens: Stier, Kreeft en Vissen.
planeten: Maan, Venus (primair), Jupiter
PITTA
element: vuur
tekens: Ram, Leeuw, Boogschutter en Schorpioen
planeten: Mars, Jupiter (secundair), Zon, Ketu
Als voorbeeldhoroscoop wordt de horoscoop van Kennedy genomen.
John F. Kennedy 29-5-1917 GMT: 20.13, 42.20 N.,71.07 W.
Huis 7: Vissen |
Huis
8: Ram |
Huis
9: Stier |
Huis
10: Tweelingen |
H 6: Waterman |
Indiase |
Horoscoop |
H
11: Kreeft |
H
5: Steenbok |
John F. |
Kennedy |
H
12: Leeuw |
Huis
4: Boogschutter
|
Huis
3: Schorpioen |
Huis
2: Weegschaal |
Huis
1: Maagd |
Ik zal nu aangegeven hoe de dosha uit de voorbeeldhoroscoop af te leiden is.
Er is hier sprake van een gemengde vata/pitta constitutie. De hoeveelheid kapha is gering.
In de Indiase astrologie bestaat een speciaal, zeer uitgebreid, systeem voor het meten van de kracht van planeten. De naam hiervan is Shadbala. In dit cijfermatige systeem wordt een groot aantal factoren meegenomen ter bepaling van de kracht van een planeet.
Misschien zou men verwachten, dat Venus de sterkste planeet is van Kennedy. Venus staat immers in eigen teken en in een trikonahuis. Volgens Shadbala is echter de Zon (pitta, Shadbala score 7,63) het sterkst. Gevolgd door Mercurius (vata, score 7,18). De eerder getrokken conclusie, een vata-pitta mengconstitutie, wordt hierdoor ondersteund.
Meestal is de sterkste planeet, zoals die uit een snelle analyse van de horoscoop blijkt, tevens een sterke planeet volgens het meer uitgebreide Shadbala systeem. In het voorbeeld van Kennedy doet zich echter de situatie voor, dat de planeet, waarvan we een hoge score zouden verwachten, (Venus) een score krijgt van slechts 5,89.
Bij een horoscoopanalyse moeten we altijd blijven nadenken en alert zijn op soms merkwaardige situaties. Nooit moeten we blind varen op de automatische piloot.
13.3 GEVOLGEN VAN VERSTORING VAN HET DOSHA EVENWICHT EN BEHANDELING DAARVAN
Ieder persoon bezit een uniek dosha (constitutie) evenwicht. Het is vooral de dominante dosha, die makkelijk te veel kan worden en er dan verantwoordelijk voor is, dat het evenwicht verstoord wordt.
Als we de dosha (of dosha's) van iemand bepaald hebben, dan bezitten we een veelheid aan informatie o.a. over hoe iemand functioneert, voor wat voor ziekten de persoon vatbaar is, wat voor iemand goed zou zijn om te eten en welke (ayurvedische) therapieen wenselijk zijn.
Mensen met een bepaalde constitutie hebben aanleg voor de bijbehorende ziekten. Er is een grote kans, dat op een bepaald moment de dominante constitutie uit balans raakt (te veel wordt) en ziektes veroorzaakt. Voorbeelden van ziekten, die horen bij een bepaalde constitutie: vetzucht is een kapha kwaal, rode uitslag een pitta kwaal en reuma een vata ziekte.
Voorbeeld van behandeling via een dieet: een vata type heeft een aanleg voor o.a. reumatische kwalen. Wil een vata type voorkomen, dat hij dit krijgt, dan is het voor hem verstandig om een anti-vata dieet te volgen. Hij zal gerechten moeten eten, die het vata verzwakken.
Nu kennen we in de ayurveda zes smaken: zoet, zuur, zout, scherp, bitter en samentrekkend. Alles, wat we eten of drinken, valt onder die zes smaken.
In de voorbeeldhoroscoop is sprake van een vata-pitta constitutie. Een anti-vata dieet bestaat uit de smaken zoet, zuur en zout. Zuur en zout versterken echter pitta. De nadruk in het dieet van iemand met een vata-pitta constitutie zal dan ook moeten liggen op de smaak zoet. Deze versterkt het kapha. In een groot aantal voedingsmiddelen zoals aardappelen en rijst is de smaak zoet terug te vinden. Het nuttigen van zoete voedingsmiddelen vermindert de kans op het optreden van ziektes, die met een te veel aan vata en pitta te maken hebben.
TABEL 20: WERKING VAN SMAKEN
Zoet versterkt kapha, verzwakt vata en pitta.
Zuur versterkt kapha en pitta, verzwakt vata.
Zout versterkt kapha en pitta, verzwakt vata.
Scherp versterkt vata en pitta, verzwakt kapha.
Bitter versterkt vata, verzwakt kapha en pitta.
Samentrekkend versterkt vata, verzwakt kapha en pitta.
Behalve het nuttigen van bepaalde spijzen zijn er vele andere mogelijkheden om de dosha balans te beïnvloeden. Er zijn theesoorten in de handel (o.a. van yogi Bhasan, Golden Temple Products) die kapha, vata of pitta kunnen verhogen of verlagen. De ayurvedische massage kent verschillende massageolien, die voor bepaalde constitutietypen geschikt zijn. Over het algemeen geldt, dat massage als therapievorm zeer geschikt is voor het vatatype, aangezien deze over het algemeen slecht in zijn lichaam zit.
Er zijn nog meer therapieen, bijvoorbeeld een uitgebreide reinigingstherapie met als naam pancha karma. Deze therapie is vooral geschikt voor het kapha type. Kapha hoopt zich op in de dikke darm, die door pancha karma intensief gereinigd wordt.
Voor alle lichaamstypes gelden gedragsregels, die moeten voorkomen, dat een bepaalde dosha negatief wordt. Zo is het belangrijk voor een vata type om rust te nemen en niet al te veel tv te kijken, te vliegen en verschillende dingen tegelijk te doen. Die activiteiten werken namelijk vata verhogend. Indien iemand ziek is dan worden er middelen voorgeschreven, die voor een deel rechtstreeks gericht zijn op het genezen van de ziekte en voor een ander deel het verstoorde dosha evenwicht herstellen.
1. Stel aan de hand van je eigen horoscoop je dosha vast. Volg daarbij de methodiek, welke gehanteerd wordt in paragraaf 13.2.
2. Klopt de conclusie met het gestelde onder ‘enkele opvallende eigenschappen van de dosha’s’ (zie paragraaf 13.1)?
3. Wat zijn de smaken, die in jouw dieet gezien je constitutietype benadrukt zouden moeten worden?
Klik hier voor verdere informatie over de cursus toegepaste Vedische astrologie
Het is niet toegestaan om zonder schriftelijke toestemming van Dirah Academie materiaal uit deze site op wat voor manier dan ook te verspreiden.
Andere pagina's op deze site:
Westerse Astrologie , Horoscoopanalyses , Schriftelijke en Email Cursussen Astrologie , Beroepsopleiding Astrologie , Indiase, Vedische Astrologie , Tibetaanse Astrologie , Birmaanse Astrologie: Mahabote , Uitgeverij , Gedichten , Links , Software voor Vedische Astrologie , Astronomie voor Astrologen , Enneagram en de Horoscoop , De Maan in de Astrologie , Maak online je eigen Chinese Vier Pilaren Horoscoop, Online Astrologische Boekwinkel, Verlichting.